Voorlopige hechtenis? Hangt er van af voor wie …

[dede]

Zie ‘opiniestuk’ hieronder uit De Morgen van 25/09/09

Goed natuurlijk dat het eens gezegd wordt dat de voorlopige hechtenis teveel kan worden misbruikt als drukkingsmiddel, en dat die vaak veel te lang duurt. Maar een beetje vreemd vind ik, dat dit nu ineens ter sprake komt, nu een ‘groot en belangrijk man’ het ‘slachtoffer’ is van die voorlopige hechtenis… Gaat de journalist van De Morgen hier nu ineens pleiten voor een klassenjustitie? Ahmed, Boris en ‘een familie ratten’ mogen uiteraard zo behandeld worden, maar niet de voorzitter van het VBO? Niet de mogelijke ‘witteboordencrimineel’?
En wat een taalgebruik, wat een grove uitingen van racisme (die grote dikke neger onder de douche, weet je wel). Zoiets schrijven in een ‘kawliteitskrant’, dat is pas echt ‘een stap achterwaarts voor onze beschaving’, vind ik !
Moet daar niet worden tegen geprotesteerd? Een lezersbrief schrijven? Een klacht indienen..?
Laat maar horen wat we best kunnen doen…

dmde gedachte – 25/09/09
Dit is een stap achterwaarts voor onze beschaving

De Morgen journalist Douglas De Coninck over de voorlopige hechtenis van ex-VBO-baas Luc Vansteenkiste. “Dit is wat de rechtstaat op dit ogenblik met Luc Vansteenkiste doet: folteren om hem te doen praten.” De Coninck over de voorlopige hechtenis van de man die verdacht wordt van beurshandel met voorkennis.
De voorlopige hechtenis is een uitzonderlijke maatregel die dient om de samenleving te beschermen tegen geweldenaars. Schijn kan bedriegen, maar weinig lijkt erop te wijzen dat Luc Vansteenkiste op het punt stond iemand te pijnigen
Hij heeft zijn broeksriem moeten afgeven. Hij wordt, zegt men, “behandeld zoals alle andere gedetineerden in Vorst”. Eten wat de kotsbak schaft. Zijn gevoeg doen in een emmertje. De gewezen voorzitter van het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) zit opgesloten tussen moordenaars, junkies en geboefte. Door het cellentekort deelt hij nu vijf vierkante meter met Ahmed, Boris en een familie ratten. Als hij niet oppast, zal een grote dikke neger hem tijdens het douchen in de kont komen neuken. Jaja, zo is het leven in de gevangenis. In de ogen van de kleine aandeelhouder had de ex-VBO-baas dat maar eerder moeten bedenken.

Het is maar voor even, zo wordt ons toegefluisterd. Luc Vansteenkiste is door de onderzoeksrechter aangehouden opdat hij zou gaan praten. Opdat hij zou vertellen hoe dat nu zat met die
conference call en met wie hij zoal sprak over de nakende crash van het Fortisaandeel. De beschikbare gegevens laten ons niet toe in te schatten hoe sterk het dossier tegen Luc Vansteenkiste is. Hij was bestuurder bij én Bois Sauvage én Fortis Bank. Dat maakt hem verdacht, zeker, maar dat is nog niet hetzelfde als schuldig. De gebeurtenissen van de voorbije dagen verraden wel een scenario, één dat ons eigenlijk niet onbekend in de oren zou mogen klinken.
– Beken!
– Maar ik heb niks gedaan.
– Beken, zeg ik!
– Echt, ik heb het niet gedaan.
– Gaat gij een beetje tegenwerken of wat?
– Ik zweer u: ik heb het niet gedaan.
– Oké, dan sluiten wij u op. Morgen zult ge wel anders piepen.

Druk een beetje opvoeren
Stel dat Luc Vansteenkiste dit had geantwoord: “Ja, ik beken, ik heb gehandeld met voorkennis. Want het zit namelijk zo, edelachtbare, ik ben een onverbeterlijke schurk.” Zou de onderzoeksrechter hem hebben gearresteerd? Absoluut niet. Er zou een bekentenis op papier worden gezet en de magistraat zou de CEO de hand hebben geschud: “Dan zien wij elkaar in de rechtbank. Fijn weekend.”
Blaffen en dreigen: dat is wat speurders en magistraten in dit land doen als ze iets vermoeden en niet hard kunnen maken. De druk opvoeren en de verdachte uiteindelijk daadwerkelijk in den bak te gooien. Het is, zeggen speurders, de goede oude methode.

Duizenden dieven zijn zo al ontmaskerd. Men is er zich van bewust dat tussen al die sukkels die jammeren dat ze onschuldig zijn er ook wel eens één zit die dat effectief is, maar als het grotere geheel wordt afgewogen tegen het particuliere belang, is er altijd collateral damage.

De logica van deze onderzoeksmethode impliceert wel dat hoe onschuldiger de verdachte is, hoe groter de kans dat hij na zijn eerste ondervraging in de gevangenis belandt.

Waar rook is, is (meestal) vuur
Als Luc Vansteenkiste op 3 oktober 2008 werkelijk aan de basis lag van de verkoop van 3,6 miljoen Fortisaandelen door Bois Sauvage, dan heeft hij zich schuldig gemaakt aan ordinaire diefstal en dient hij te worden gestraft. Het zou de rechtsstaat wel sieren als eerst kon worden aangetoond dát hij schuldig is.

In 2008 zat 37,2 procent van de ongeveer 10.000 gedetineerden in Belgische gevangenissen, zoals Luc Vansteenkiste, in voorlopige hechtenis. Van die groep – we spreken over ongeveer 3.700 mensen die in afwachting van een proces onschuldig werden opgesloten ¿ werd 5 procent achteraf vrijgesproken. (Bleek, potdorie, dat ze de waarheid spraken toen ze jammerden dat ze niks hadden gedaan.) Voor een nog grotere categorie wordt achteraf helemaal geen vervolging ingesteld. Zij haalden ooit de voorpagina, werden drie maanden later vrijgelaten en daarna werd helemaal niks meer van hen vernomen. Een voorzichtige schatting laat toe te stellen dat permanent 400 à 500 mensen in de gevangenis zitten die niemand wat hebben misdaan. Je hebt in dit land meer kans om onschuldig te worden gearresteerd dan te worden gegrepen door een auto.
Je hoort of ziet ze niet, ze hebben geen belangen- of zelfhulpgroep. Deze mensen zijn over het algemeen murw, een beetje zombie. Niemand komt ongehavend uit een gevangenis. Een normale nachtrust: nooit meer. Iemand blindelings vertrouwen: nooit meer.

Sommigen ontwikkelen obsessies voor deurklinken. Zelfs als niemand het zegt, menen ze het te horen, het gefezel: “Dienen mens heeft nog in den bak gezeten.”

Volgende stap: waterboarding
De voorlopige hechtenis is een uitzonderlijke noodmaatregel die dient om de samenleving te beschermen tegen geweldenaars. Er moet naar recht aannemelijk worden gemaakt dat de verdachte een gevaar vormt voor de openbare veiligheid of van plan was bewijsmateriaal te doen verdwijnen. Schijn kan bedriegen, maar afgaand op de foto’s in de krant lijkt weinig erop te wijzen dat Luc Vansteenkiste op het punt stond iemand te willen pijnigen. Het vergt een hoop verbeelding om in deze man de volgende Kim De Gelder of Junior Kabunda te zien. Het is ook een beetje raden naar hoe Luc Vansteenkiste, gesteld dat hij schuldig is, een jaar na de feiten nog ergens bewijsmateriaal zou hebben laten rondslingeren. Bij handel met voorkennis wordt tot nader order geen gebruik gemaakt van wapens of gestolen wagens die nog snel in het kanaal kunnen worden gedumpt. Je leest er in elk geval niets over.

Zelden was een arrestatie zo manifest een middel om een bekentenis af te dwingen. Wie de arrestatie als onderzoeksmethode wil vergoelijken, behoort de consequentie van zijn opvattingen te aanvaarden. Wat als Luc Vansteenkiste een taaiere klant blijkt dan gedacht? Wat als hij de lippen stijf op elkaar houdt (wat overigens zijn volste recht is)? Dan moeten de speurders overschakelen op waterboarding.

Dat houdt in dat de ex-voorzitter van het VBO wordt vastgebonden op een stoel. Zijn mond wordt afgedekt met een doek, en daar wordt water overheen gegoten om het gevoel van verdrinking te simuleren. Die handeling moet worden herhaald, tot hij anders gaat piepen.
Zo gaat dat bij het folteren. Langzaam beginnen, en dan de druk opvoeren. Dit is wat de rechtsstaat op dit ogenblik met Luc Vansteenkiste doet: folteren om hem te doen praten. Dit is een stap achterwaarts voor onze beschaving.

Anders dan velen denken, is waterboarding niet iets wat door de CIA is uitgevonden na 9/11. De foltertechniek is ontwikkeld tijdens de Spaanse Inquisitie.

[Eveline Claessens]

Mijn papa zit vast in voorlopige hechtenis, voor iets met fiscaliteit .
Niemand krijgt hem te horen of te zien, de onderzoeksrechter is op verlof voor drie weken.
Mijn papa is geen gangster, geen crimineel maar wordt wel zo behandeld
In Frankrijk, waar ze catergoriek geen goesting hebben om te werken want ‘t is toch maar den bak.

Wanhoop, ik weet niet meer wat te doen.

[Auteur]

Berichten